Wieża Ciśnień

ul. Filarecka 1 Bydgoszcz
85-160 Bydgoszcz
+48 882 050 656

Miejskie Wodociągi i Kanalizacja w Bydgoszczy Spółka z o.o., Muzeum Wodociągów w Bydgoszczy

Czas zwiedzania -1 h

Zbudowana w 1900 roku, bydgoska Wieża Ciśnień wraz z Halą Pomp w Lesie Gdańskim, jest jednym z obiektów Muzeum Wodociągów w Bydgoszczy. W zabytkowych wnętrzach można oglądać, między innymi: drewniane rury wodociągowe, żetony na wodę, wyposażenia dawnych łazienek i toalet, archiwalne zdjęcia oraz dokumenty. W dawnym zbiorniku wodnym o pojemności 1260 metrów sześciennych działa Galeria Wieży Ciśnień. Jedną z atrakcji jest taras widokowy usytuowany na wysokości 38 m, z którego można podziwiać przez lunety panoramę Bydgoszczy. Sympatyczną pamiątką z pobytu w wieży będzie własnoręcznie wybity żeton na wodę. W Wieży Ciśnień i w Hali Pomp zainstalowano multimedialne infokioski, z cyfrowo zapisanymi informacjami o wodzie i wodociągach.


Wieża piękniejsza od innych

Ubrana w ceglastą elewację, przykryta jak kapeluszem, stożkowym dachem, zbudowana w 1900 roku, Wieża Ciśnień wraz ze Stacją Pomp w Lesie Gdańskim, pełni od kilku lat funkcje muzealne bydgoskich wodociągów. Stała ekspozycja prezentuje drewniane rury wodociągowe, żetony na wodę, wyposażenia dawnych łazienek i toalet, archiwalne zdjęcia oraz dokumenty. W wieży działa Galeria Sztuki, wykorzystująca piękne wnętrza i unikatową możliwość aranżacji. Dla zwiedzających dostępny jest taras widokowy. Z wysokości 45 metrów można podziwiać panoramę miasta.
Dominująca, lekko przysadzista, cylindryczna, z wielkim zbiornikiem. Utrzymana w neogotyckiej stylistyce, już zabytkowa. Bydgoska Wieża Ciśnień zbudowana w latach 1899-1900, zaprojektowana została przez berlińskiego architekta. Franz Marschall obdarował wieżę galerią widokową, z której roztacza się piękny widok. Galeria ta była dostępna dla chętnych, po uiszczeniu opłaty w wysokości 10 pfenningów w czasach pruskich i 10 groszy w okresie 20. lecia międzywojennego. Z niej, ponad wierzchołkami drzew, wśród doskonale widocznych z góry ciągów ulicznych, odnajdziemy sylwetki wszystkich znanych śródmiejskich obiektów Bydgoszczy.

Woda dla miasta

Wieża była ważnym elementem budowy prostej, jednostrefowej sieci wodociągowej, usytuowanym w najwyżej i najlepiej położonym miejscu, jakim było obecne Wzgórze gen. Henryka Dąbrowskiego. Woda czerpana ze złóż wodonośnych w Lesie Gdańskim, przy pomocy pomp ssąco-tłoczących napędzanych silnikami gazowymi, przetłaczana była do wieży. Zadaniem zbiornika wyrównawczego, o pojemności 1200 m3, było wyrównywanie wahań między produkcją wody, a jej poborem przez mieszkańców. Dzięki temu miasto mogło korzystać z wody bez przerw i ograniczeń. Od 1901 r. ogólny nadzór nad inwestycjami władz miasta w zakresie przedsiębiorstw komunalnych: gazowni, wodociągów i kanalizacji przejął wybitny specjalista Heinrich Rudolf Metzger, który zaangażował się budowę sieci kanalizacyjnej i systemu oczyszczania ścieków na polach irygacyjnych w Bydgoszczy. 12 lipca 1912 roku Rada Miasta Bydgoszczy nadała mu tytuł miejskiego radcy budowlanego. H. Metzger, 20 stycznia 1920 r. , wziął udział, ze strony niemieckiej, w uroczystości oficjalnego przekazania miasta Polakom. Był jednym z sygnatariuszy okolicznościowego protokołu. Na początku 1920 roku opuścił Bydgoszcz i wyjechał do Niemiec.

W tworzonym w Bydgoszczy pod koniec XIX wieku nowoczesnym systemie wodociągowym, wieża ciśnień odgrywała szczególnie istotną rolę. W 1990 roku została jednak wyłączona z systemu wodociągowego i opustoszała. Wówczas jej wnętrze, z wielkim zbiornikiem, zachwyciło miejscowych artystów. Z ważnego obiektu technicznego stała się obiektem kultury. Stowarzyszenie Wieża Ciśnień powstało w maju 1993 roku. Zawiązało je kilkunastu bydgoskich artystów wraz z przyjaciółmi. Zaangażowanie środowiska pomogło dokonać w wieży niezbędnych inwestycji. Doprowadzono prąd, wyremontowano klatkę schodową, założono toalety i podłogi. Otwarcie „Wieży Ciśnień” uświetnił koncert „Trytonów”. Niestety, stan techniczny wieży stwarzał problemy, które trudno było pokonać działającym społecznie artystom. Gdy wieża ponownie opustoszała, powstała koncepcja urządzenia wyjątkowego muzeum wodociągów. Od 2012 roku bydgoska wieża ciśnień, wraz ze Stacją Pomp w Lesie Gdańskim, pełni funkcje muzealne bydgoskich wodociągów dumnie eksponując m.in. drewniane rury wodociągowe, żetony na wodę, wyposażenia dawnych łazienek i toalet, archiwalne zdjęcia oraz dokumenty. Wyjątkowo cennymi eksponatami pozostają: fragment składanej rury korytkowej i drewniany trójnik-rozgałęźnik. W wieży nadal działa Galeria, wykorzystująca piękne wnętrza i unikatową możliwość aranżacji sztuki. Wieża Ciśnień oraz Zespół Budynków Stacji Wodociągów Las Gdański, a wraz z nimi Miejskie Wodociągi i Kanalizacja w Bydgoszczy zostały uhonorowane Medalem Marszałka Województwa Kujawsko-Pomorskiego „Herodota Saeculorum” w konkursie Dziedzictwo wieków za prace konserwatorskie i restauratorskie.